TT - khi gió mùa đông bắc thổi mạnh khiến loại lạnh tới cắt da cắt thịt bao trùm lên những dãy núi đá tai mèo lởm chởm ở đất Mèo Vạc (Hà Giang) thì cũng là lúc hoa bạc hà nở rộ khoe sắc tím ngắt: báo hiệu tràn trề mật.
Người dân ở xã Lủng Pù dựng lều bạt du mục ngay cạnh con đường liên xã để nuôi ong bạc hà - Ảnh: Q.T.
Và đã từ nhiều năm nay mùa mật ong bạc hà vươn lên là 1 nghề đem đến cơm áo, gạo tiền cho bà con nơi đây.
Mật ko có mà bán vì được lít nào là với thương lái đến tận bản để lấy. Mình là cán bộ ở địa phương buộc phải bản thân sở hữu tăng trưởng kinh tế hiệu quả thì bà con dân bản sẽ học theo...Nuôi ong du mục
SÙNG MÍ CHẢ (phó chủ tịch UBND xã Cán Chu Phìn)
các ngày này dọc con đường Hạnh Phúc, đường từ trung tâm huyện đi vào các xã Cán Chu Phìn, Lủng Pù, Khâu Vai (Mèo Vạc) dễ bắt gặp cảnh những lều lán được người dân dựng lên để nuôi ong quay mật hoa bạc hà.
Dân nuôi ong coi việc du mục, mua được vị trí tốt sẽ quyết định đến bội thu hoặc thất thu mật. Hoa bạc hà nở đến đâu thì lều lán lại được dựng lên ở đấy và hoa tàn nơi này, thợ mật lại tìm tới khu vực khác.
Thời tiết nắng ấm hoa cũng vô cùng nhanh tàn nên công việc du mục theo hoa thường diễn ra siêu nhanh...
Người lâu năm trong nghề chia sẻ nuôi ong bạc hà nhanh thu hồi vốn, lãi cao nhưng cũng lắm rủi ro vì ong bị bệnh hoặc thối ấu trùng sẽ chết cả đàn. ngoài tậu vị trí đặt cầu (thùng làm cho nơi trú, nhả mật cho ong) người nuôi bắt buộc biết phương pháp làm cho "mũ chúa" để dụ ong ở lại ko bay đi.
mang kinh nghiệm gần 30 năm nuôi ong lấy mật, ông Hà Trọng Nghiệp (63 tuổi, người Tuyên Quang) nói rằng để thu được mật thắng lợi người nuôi ong phải tìm "vị trí vàng" đặt đàn ong. "Không buộc phải cứ phổ biến hoa là ong cho nhiều mật" - ông Nghiệp nhắc.
một khoảnh đất rộng khoảng vài hecta, cạnh đường liên xã (ở thôn Chó Do, xã Cán Chu Phìn) là nơi ông Nghiệp đặt khoảng 100 đàn ong. Đây là vị trí đắc địa nên mấy năm gần đây cứ tới mùa hoa bạc hà ông lại tới đây thuê đất.
Theo kinh nghiệm, nơi đặt cầu ong cần phù hợp sở hữu việc ong đi lấy mật sau đó vừa đựng cánh là có thể về tổ nhả mật. Đặt xa quá ong bay mệt nên lúc về tới tổ sẽ không còn mật, còn giả dụ đặt cạnh nơi sở hữu phổ biến hoa thì ong không chịu đi làm cho.
Năm nay ong bạc hà được mùa cần ông Nghiệp thuê thêm hai nhân công để trông coi, các ngày vắt mật ông còn buộc phải thuê thêm 3-4 người nữa để phụ giúp. Dự kiến ông sẽ cung ứng ra thị trường khoảng 700 lít mật, trừ tất cả chi phí chỉ sau khoảng hai tháng ông thu lãi 150.000.000 đồng.
Đoạn đường từ xã Lủng Pù vào xã Khâu Vai nhiều người dân địa phương, thầy cô giáo cắm bản cũng kiếm thêm thu nhập bằng nghề nuôi ong du mục, vị trí đặt cầu là nơi hoa bạc hà đang bung nở.
Anh Trao (27 tuổi, người nuôi ong) chia sẻ mùa ong năm trước gia đình anh với hơn 10 đàn, nhưng do đặt vị trí ko yêu thích, gió thổi mạnh bắt buộc ong lười bay "đi làm" làm lượng mật thu được không nhiều.
Rút kinh nghiệm năm nay anh đặt ở 1 vị trí khuất gió và cách nơi để cầu khoảng 500m đến 1km mang đa số hoa.
"Thời tiết thuận lợi trừ hầu hết chi phí gia đình mình sau vụ ong thu về khoảng 30 triệu đồng. Vợ mình bảo tiền dư được sắm thêm con bê nuôi lấy sức kéo..." - anh Trao vui mừng kể.
Anh Thào Mí Chá (22 tuổi, người dân tộc Mông) ở Mèo Vạc kiểm tra cầu ong giữa đồng hoa bạc hà - Ảnh: Q.T.
Sau khi hoa bạc hà ở xã Pải Lủng tàn, hai giới trẻ người dân tộc Mông là anh Thào Mí Chá (22 tuổi) và Mùng Mí Tính (20 tuổi, cùng ở huyện Mèo Vạc) tức tốc ra trung tâm huyện thuê xe tải di chuyển hơn 50 đàn ong tới nương ngô vừa thu hoạch, sở hữu hoa bạc hà đang chớm nở ở xã Pả Vi.
không chỉ có chăn màn hai giới trẻ còn với theo cả đồ sử dụng cá nhân từ loại bát, đôi đũa đến bếp gas và dựng lều ngay tại nơi đặt cầu để tiện cho việc sinh hoạt.Anh Chá bảo do chưa với đa dạng kinh nghiệm trong việc nuôi ong cần trước khi đặt cầu phải thay nhau đi "dò la" kỹ vì nếu đặt "nhầm" thì với thể sẽ trắng tay...
Xóa đói nghèo từ ong
Trên đường qua các sườn núi dốc thẳng đứng vào thôn Há Súng (xã Pả Vi, huyện Mèo Vạc) cán bộ trẻ Mùng Mí Xá, hiện đang là chủ tịch Hội Nông dân xã Pả Vi, tâm sự: "Cứ vào mùa khô là đồng nghĩa mang việc bà con buộc phải chắt chiu từng giọt nước do hạn hán. Nhưng bù lại từ các dãy núi, nương ngô đã thu hoạch hoa bạc hà bắt đầu mọc và trổ bông.
giả dụ không tới tận nơi nuôi ong thì khó nghĩ đến được các lít mật thơm mát, bổ dưỡng, sở hữu vị ngọt thanh tự dưng lại được lấy ra từ những bông hoa tím mọc ở nơi thời tiết cực kỳ khắc nghiệt...".
Thôn Há Súng vẫn chưa có điện do nằm bí quyết biệt bởi nhiều quả núi to chắn ngang nhưng tới nay kinh tế của thôn đã tương đối lên nhiều từ việc mạnh dạn đầu tư vào ong.
Anh Sùng Mí Chía (30 tuổi, bí thư chi bộ thôn) kể trước đây cuộc sống người dân thiếu thốn cả năm loại ăn, dòng mặc dựa hết vào một vụ ngô trên nương. một vài năm vừa rồi dân bản mới hết đói, với vốn để ra là nhờ vào nuôi ong bạc hà.
Gia đình anh năm nay nuôi 25 đàn là ong rừng tại địa phương được tách từ đàn lớn để nhân giống. Tuy chưa hết mùa nhưng đã cho hơn 60 lít mật, mỗi lít bán tại nhà giá 350.000 đồng. với tiền, anh sửa lại ngôi nhà dột nát trước đây và mở rộng thêm mái hiên để đổ bêtông, lợp fibrô ximăng vững chắc.
"Ngày trước chưa có tiền hai đứa nhỏ đi học lo lắm nhưng hiện tại thì lại động viên cho chúng nó đến lớp đều đặn để kiếm lấy dòng chữ" - anh Chía cười tươi khoe.
bí quyết nhà anh Chía ko xa là gia đình bà Giàng Thị Vàng (56 tuổi, thâm niêm 12 năm nuôi ong) sở hữu 56 đàn ong. Cũng nhờ nuôi ong buộc phải vợ chồng ông bà đã "dựng vợ, gả chồng" cho con. "Nghề này làm cho ăn có tiền bắt buộc bọn mình còn bảo mấy đứa con nuôi ong tăng trưởng kinh tế" - bà Vàng nói.
Trong lúc quay mật, chị Giàng Thị Lu nhớ lại: "Mình về đây khiến con dâu thời gian đầu cũng được bố mẹ tập cho nuôi ong, nhưng do thiếu kinh nghiệm vậy là mất đàn ong làm vốn không hiểu vì lý do gì bay đi hết. lúc đấy vợ chồng chỉ biết khóc thôi nhưng rồi cứ tự động viên nhau. Năm nay từ tiền nuôi ong vợ chồng mình đã mua thêm được bò để vỗ béo".
Hai tuổi teen trẻ người dân tộc Mông là anh Thào Mí Chá (22 tuổi) và anh Mùng Mí Tính (20 tuổi, cộng ở huyện Mèo Vạc) quay mật luôn tại nơi đặt cầu ong - Ảnh: Quang Thế
Ông Hà Trọng Nghiệp (bìa buộc phải, quê Tuyên Quang) đang nhờ xe gửi mật ong về Hà Nội - Ảnh: Quang Thế
Là cán bộ trẻ đang giữ chức phó chủ tịch UBND xã Cán Chu Phìn, Sùng Mí Chả cũng mạnh dạn góp vốn có người thân để đầu tư vốn nuôi 40 đàn. Theo anh Chả, năm nay là năm được mùa ong bởi thời tiết rất thuận lợi. Giá bán tại nhà đang dao động ở mức 400.000 đồng/lít.
"Mật ko sở hữu mà bán vì được lít nào là sở hữu thương lái đến tận bản để lấy. Mình là cán bộ ở địa phương cần bản thân với lớn mạnh kinh tế hiệu quả thì bà con dân bản sẽ học theo..." - anh Chả nhắc.
Ông Cao Huy Chương, bí thư xã Pả Vi, cũng cho biết trước đây ông cũng là người nuôi ong. Theo ông, ko chỉ riêng xã Pả Vi mà ở huyện vùng cao Mèo Vạc nuôi ong tăng trưởng kinh tế nhanh nhất, bởi ong không phải chăm sóc mà chỉ mất tiền vốn đầu tư mỗi đàn khoảng 600.000 đồng. Hiện trên địa bàn xã Pả Vi với khoảng 431 đàn, thu 5-6 lít mật/đàn.
Theo chỉ đạo của huyện Mèo Vạc, sang năm 2016 dự kiến có các hỗ trợ cho vay vốn không lãi suất cho người dân nuôi ong, đồng thời có mặt trên thị trường nhóm "Sở thích nuôi ong" để cán bộ sở hữu chuyên môn hướng dẫn cách nuôi cũng như phòng bệnh, tăng trưởng đàn ong bản địa.
Hoa bạc hà - Ảnh: Quang Thế
Cây bạc hà huyền bí
Người dân bản địa nhắc rằng chỉ biết hoa bạc hà cho mật dồi dào chứ ko ai biết khởi thủy về loài cây mọc tự nhiên này. Theo tiếng của người dân bản địa - dân tộc Mông - hoa bạc hà với tên pả rau rì và sở hữu ba loại: trắng thân vuông, tím thân tròn (chiếm không gian nhiều nhất), một má.
Hoa mọc tự dưng vào thời điểm gieo trồng vụ ngô thiết bị hai và nở hoa khoảng tháng 11 tới hết tháng 1 dương lịch năm sau. Phòng NN&PTNT huyện Mèo Vạc cho biết đơn vị này đang tham mưu có UBND huyện Mèo Vạc để lớn mạnh cái hoa bạc hà bằng cách xóa không gian trồng ngô vụ hai kém hiệu quả để nhường đất vững mạnh hoa.
Ông Lý Xuân Rắng - trưởng Phòng NN&PTNT huyện Mèo Vạc - cho biết nuôi ong du mục từ nguồn hoa bạc hà được du khách đón nhận như một trong các sản phẩm đặc sắc nhất của vùng cao nguyên đá và mật ong đã được tiêu thụ tại nhiều tỉnh thành lớn trong cả nước như Hà Nội, TP.HCM.
Mật ong bạc hà đang được phổ biến đơn vị tậu để chuyên dụng cho mục đích khiến cho thuốc chữa bệnh như: bệnh đau dạ dày, ho, dinh dưỡng cho người muốn tăng cân... bây giờ trên địa bàn huyện sở hữu 853 hộ nuôi ong trên tổng số 8.533 đàn.
0 nhận xét:
Đăng nhận xét